Türkiye’nin uzun zamandır gündemden düşmeyen meselelerinden bir tanesi, akaryakıt fiyatları. Gerek brent petrol fiyatlarındaki oynaklıklar gerek dolar kuru gerekse vergiler, artık vatandaşın belini bükmüş durumda. Üretimin bel kemiği olan motorin fiyatları da elbette artışıyla birlikte yalnızca üreticileri ya da araç sahiplerini değil, sunulan ürünlerin ve hizmetlerin de fiyatlarını etkiliyor.
Bu yazımızda da, motorin fiyatlarının son bir yılda nasıl değiştiğini inceleyeceğiz. Karşılaştırmanın daha iyi anlaşılması için her ayın sekizinci gününü seçecek, grafiklerle fiyatlardaki değişikliklere bakacağız. Aynı zamanda dolar kurunun ve brent petrol fiyatının nasıl değiştiğine de bakacağız. Dilerseniz, zamanı geriye sarıp günümüze kadar geleceğimiz süreçte neler yaşandığına hep birlikte bakalım.
Motorin, dolar ve brent petrol fiyatları nasıl değişti?
- Grafiklerdeki her bir nokta, bir ayın sekizinci gününü temsil ediyor.
Petrol Ofisi’nin fiyat arşivinden aldığımız verilere göre 1 litre motorin, İzmir/Bornova bölgesinde 7,29 TL’ye satın alınabiliyordu. Hemen bugüne gelelim; yine Petrol Ofisi’nin internet sitesinde yer alan bilgilere göre motorin fiyatı, 8 Haziran 2022’de 27,98 TL’den satılıyor.
Motorin fiyatını etkileyen durumlardan bir tanesi de elbette dolar kuru. Neticede Türkiye’de petrol ve türevlerini ithal ediyoruz. Bundan sadece 1 yıl önce 1 doların TL karşılığı 8,59 TL idi.. Doların bu yazıyı yazdığımız andaki değeri ise 17,13 TL.
Brent petrol, benzin ve motorin fiyatlarının belirlenmesini sağlayan esas unsurların başında geliyor. Motorin fiyatını doğrudan etkileyen brent petrol, 8 Haziran 2021’de 78,17 dolar seviyelerinden işlem görüyordu. Brent, günümüzde ise 121,10 dolardan işlem görüyor.
Tüm bu grafiklere baktığımızda, dolar kurundaki artış ile brent petrol fiyatlarının Türkiye’deki benzine çifte etki etmiş olduğunu görüyoruz. Türk lirasının geçtiğimiz yıl boyunca değer yitirmiş olması, bizi bugün geldiğimiz noktaya yerleştirmiş gibi görünüyor. Brent petrol, dolar ve motorin fiyatlarının 8 Haziran 2021 – 8 Haziran 2022 tarihleri arasındaki fark ise şu şekilde:
- Brent petrolde yıllık artış: %54,91
- Dolarda yıllık artış: %99,41
- Motorinde yıllık artış: %283,81