Milyonlarca emeklinin gözü TBMM’ye çevrilmiş durumda. Emekliye zam düzenlemesinde hangi formüller konuşuluyor? Yeminli Mali Müşavir ve Ekonomist Muhammet Bayram merak edilenleri cevapladı. Bayram açıklamasında şu ifadeleri kullandı: ““Emekliye zam düzenlemesi şu anda gündemde. Ekim ayında Meclis’in açılmasıyla birlikte ilk gelecek kanuni düzenleme de emeklilere yönelik olacaktır. Sayın Cumhurbaşkanı talimat verildiğini söyledi. Sayın Binali Yıldırım da aynı şekilde ara bir zam yapılabileceğini işaret etmişti.
Burada en düşük emekli maaşları 7500 TL seviyesinde kaldı. Eski asgari ücrete emekli maaşı arasındaki oran yüzde 88 civarındaydı. Şu anda yeni asgari ücretle bakıldığında yüzde 66 oranına düştü. Yani emekli ile asgari ücretlilerin maaşı arasındaki makas açılmış oldu.
Bunun yüzde 88 seviyesine gelmesi için en düşük emekli maaşının 10 bin TL seviyesine gelmesi gerekiyor. 10 bin TL’lik bir zam için seyyanen bir artış mı olacak yoksa oransal mı? Hep birlikte göreceğiz.
‘ORANSAL ARTIŞ EMEKLİNİN CEBİNE YANSIYACAK’
Doğru olan şu: En düşük kök maaş şu anda 4500-5000 TL arasında. Normal şartlarda devletimiz bunu tamamlayarak 7500 TL’ye artırıyor. Ancak emeklilerin daha sonra zamlardan faydalanılabilmesi adına kök maaşlara seyyanen zam yapılmadı. 5 bin TL olan kök maaş eğer seyyanen zamla 10 bin TL’ye getirilirse bundan sonra yapılacak her oransal artış emeklinin cebine yansıyacak.
Eğer oransal artışların emeklinin cebine yansımasını istiyorsak kök maaşın artması gerekiyor. Bu sene itibarıyla yüzde 70’lere varan bir enflasyon bekleniyor. Gelecek yıl için yüzde 33’ler söz konusu. 2024’ün ortasından itibaren enflasyonun düşeceğini tahmin ediyoruz.
SEYYANEN ZAM VE TABAN MAAŞ BEKLENTİSİ
2025 yılı itibarıyla asgari ücretin yılda tek bir sefer belirleneceği, ücretlerin dengeye oturacağı bir zamana gireceğiz. Eğer düzenleme enflasyonun hızlı bir şekilde yaşanacağı bu sene sonunda yapılırsa emeklilerin maaşına yapılacak zam doğrudan yansıyacak ve kendi lehlerine olacaktır. Ben o yüzden seyyanen zam ile beraber taban maaşların artırılması formülünün daha doğru olacağını düşünüyorum.
ARA DÖNEMDE HANGİ ZAM YAPILABİLİR?
Ara bir zamda çok yüksek beklentiye girmemek gerekiyor bu ara bir düzenleme olacaktır. Asıl zam yılbaşında yapılacak ve fazla bir zam yapılacaktır. Enflasyonun çok üzerinde bir zam yapılacaktır. Oransal bir artış ara dönemde yapılabilir. Ama kök maaşta düzenleme yapılmak isteniyorsa ara dönemde en düşük maaşın 10 bin TL’ye çıkarılması daha doğru olacaktır.
EMEKLİLERE 5 BİN TL İKRAMİYE MÜMKÜN MÜ?
Cumhuriyetin 100. yılına ilişkin emeklilere 5 bin TL ikramiye verileceğine yönelik haberler var. Ben buna ilişkin bir ikramiye verileceğini düşünmüyorum. Gönül ister ki Cumhuriyetin 100. Yılında aynı bayramda olduğu gibi ikramiye verilsin. Ancak ben 5 bin TL ikramiye verileceğini tahmin etmiyorum.
Sıkı bir maliye politikası döneminden geçiyoruz. Bütçe giderleri kısılmaya çalışılıyor. Burada ben seyyanen zamdan ziyade daha kalıcı çözümlerle en düşük emekli maaşının artacağını, en düşük emekli maaşının üzerinde alanlara da oransal bir zam yansıtılmasını bekliyorum.”