Zeynep Dilara Akyürek / Milliyet.com.tr –?Gündem dün aynı yerde meydana gelen benzer bir kazayla 12’nci kez sallandı. Bakırköy sahil yolu Rauf Orbay Caddesi’ndeki Marmaray Üst Geçidi, daha önce ağır vasıtaların çarparak başka araçların üzerine devrilmesiyle sonuçlanan kazalara sahne olmuştu. 12’ncisi yaşanan kaza, 2024 yılında 3’üncü kere korku dolu anlar yaşattı. Bu yıl içinde ilki 11 Mart günü 4 kişinin ölümüyle sonuçlanan kazaya sebep olan detayın, yükseklik hesabı yanlış yapılmış üst geçit mi yoksa TIR sürücülerinin hataları mı olduğu tartışma konusu. Uluslararası Yol ve Sürüş Güvenliği Uzmanı Mert İntepe ve Gazi Üniversite İnşaat Mühendisliği Öğretim Üyesi, Afet Yönetimi ve Deprem Mühendisliği Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdür Yardımcısı Doç. Dr. Çağatay Belgin kazaların perde arkasını Milliyet.com.tr’ye açıkladı.
BAKIRKÖY’DEKİ ÜST GEÇİTTE NELER OLUYOR?
Her şey 2 Ağustos 2018’de yaşanan kazayla başladı. Mevlüt Sağlam yönetimindeki TIR, Bakırköy’deki üst geçit köprüsüne çarpıp devrildi. TIR’ın dorse ise bir otomobile çarptı. İki sürücünün de yaralı olarak kurtulduğu kazada facianın eşiğinden dönüldü. 23 Nisan 2019’da, ilerleyen yıllarda aynı yerde 4 kişiyi hayattan koparacak olan TIR ilk kez devrildi. 31 Ekim 2022’de 3 yıl sonra, Florya yönüne giden TIR şoförü yüksekliği hesaplayamayınca dorse alt geçide çarptı. TIR dorsesinin çarptığı yan şeritte seyreden aracın sürücüsü yaralandı. Bu kazadan aylar sonra, 19 Ocak 2023’te Abdulkadir Çolak yönetimindeki TIR, Marmaray üst geçidine çarpıp devrildi, Çolak yaralandı. Şimdiden 3 kaza yaşanmış olsa da liste uzundu. 29 Nisan 2023’te Bakırköy Rauf Orbay Caddesi’nde ilerleyen TIR’ın üst geçide çarpması nedeniyle dorsesi Anadolu Efes’te oynayan ABD’li basketbolcu Bryant Dunston’ın kullandığı aracın üzerine devrildi. 23 Mayıs 2023’te bu kez TIR, Marmaray alt geçidine takıldı. Savrulan TIR dorsesi, aynı yöndeki otomobile çarptı ve TIR şoförü yaralandı. 1 Haziran 2023 tarihinde ise yine Rauf Orbay Caddesi’nde Florya istikametinde kaza yaşandığı haberi gelmişti. Mesut Ü. idaresindeki TIR, üst geçide çarpıp devrilmiş ve sürücü, kazayı yara almadan atlatmıştı. 7 Ekim 2023’te Cemil K. idaresindeki TIR üst geçide çarptı. TIR sürücüsü ve yanındaki bir kişi yaralandı. 2023’ün aynı yerdeki son kazası ise 14 Ekim günü, 4 adet TOGG taşıyan TIR’ın seyir halindeyken Marmaray köprüsüne çarpmasıyla meydana geldi. Üst kısımda bulunan araç, üst geçide takıldı ve TIR’daki 3 araç hasar aldı. 2024’e gelindiğinde de değişen bir şey olmadı. Bu kez 4 kişiyi hayattan koparan kaza, aynı yıl içinde 3 kez tekrarlandı.
Takvimler 13 Mart 2024’ü gösterirken Bakırköy Yeşilyurt Hava Harp Okulu önündeki Havuzlu Kavşağı alt geçidine çarpan TIR, sol tarafında seyreden otomobilin üzerine devrilmişti. Kazada, otomobildeki Recep A. (45) ile Sultan A. (44), Güler Rukiye A. (67) ve Merve A. (16) hayatını kaybetmişti. Üstelik aynı TIR’ın 5 yıl önce aynı yerde yine devrildiği ortaya çıkmıştı. 19 Temmuz 2024’te de benzer bir kaza yine aynı yerde yaşandı. Fatih Demir’in kullandığı konteyner yüklü TIR üst geçide çarpmış, kazada TIR ve dorsesi yola devrilirken sürücü hafif yaralanmıştı. Son olarak 27 Ağustos 2024’te Bakırköy sahil yolu Rauf Orbay Caddesi’nde Florya istikametine seyir halinde olan Şenol M.’nin kullandığı TIR’ın dorsesi, Bakırköy Yeşilyurt Hava Harp Okulu önündeki Havuzlu Kavşağı alt geçidine çarptı. Zeynel G. idaresindeki İETT otobüsünün üstüne doğru devrilen TIR’ın altında kalmaktan son anda kurtulan otobüs, kazanın etkisiyle savrularak Tamer S.’nin kullandığı otomobile çarparak durabildi. Aynı noktada yaşanan 12’nci ve son kaza da can kaybı olmadan böyle sonuçlandı.
‘İHMAL DEĞİL KURAL İHLALİ’
Bakırköy Rauf Orbay Caddesi Havuzlu Kavşağı’ndaki alt geçidin azami yükseklik sınırı 4 metreydi. Hatta alt geçide gelmeden önce de sürücüler gerekli tabelalarla uyarılıyordu. Ancak aynı yerde aynı kaza defalarca tekrarlanmış, artık bu geçitten geçmek ağır vasıtaların korkulu rüyası olmuştu. Peki suç alt geçitte miydi yoksa sürücülerde mi? Mert İntepe bambaşka bir noktaya dikkat çekti ve kaza soruşturmalarında göz ardı edilen detayı açıkladı.
Mert İntepe, “Aslında sürücüler kullandıkları araçların yüksekliğini bilmedikleri için bu tip kazalar görüyoruz. Yani bu güzergâhın yasaklı olmasını ayrı konuşmalıyız. Araçlar sürücülerin üzerine aldıkları yük ve konteynerlerle aracın yüksekliğini, genişliğini bilmiyorlar ya da farkında değiller. Bu durumda bize güzergâh üzerindeki köprünün kaç metre olduğunu gözden kaçırmayı getiriyor. Profesyonel bir sürücü tabelaları takip ederek yüksekliğin kaç metre olduğunu bilmek zorunda. Bu güzergâhta sayamadığımız kadar fazla kaza oldu. Kaldı ki yapısı itibarıyla zaten ağır vasıta trafiğine yasaklı olmalı bence. Bu üst ya da alt geçidin 150 ila 200 metre gerisinde yönlendirme tabelası var, ‘ağır vasıtalar için mecburi istikamet’ tabelası var. ‘Buradan geçemezsin’ diyor. Ona rağmen yaşanan kazalar da bir ihmal değil kural, ihlalidir. Kaza anında bunu yapan sürücü olsa da, sürücüye kendi firmasından biri mi ‘Buradan git’ diyor yoksa kendi kararıyla mı gidiyor? Bu nokta önemli. Yüzde 99 sürücü hatası var gibi görünüyor. Ancak gerçek bir araştırma yapılmalı ve sürücünün firmasından yetkililerle görüşülmeli. ‘Bu güzergâhı kullan’ diyen biri var mı sorusu göz ardı edildiği için yeni bir kaza daha oldu. Geriye dönük kazalardan hiç ders çıkarmamış görünüyoruz. Ciddi bir cezai yaptırım uygulamak zorundayız. Ancak sürücüden önce firmaya uygulanmalı. Firmaya uygulanmazsa sürücü bir açığını bulur ve güzergâhı kullanmaya devam eder” diye konuştu.
KAZIMADAN DÖKÜLEN ASFALTIN GETİRDİĞİ TEHLİKE
Zaman zaman yol bakım çalışmalarında asfalt yenileme işlemi de yapılıyor. Bozulmuş zemin kimi zaman diğer unsurlara dikkat edilmeden onarılabiliyor. Doç. Dr. Çağatay Belgin’in de dikkat çektiği nokta tam olarak bu. Doç. Dr. Belgin, bu gibi alt ve üst geçitlerin bulunduğu noktada belirli yükseklikler olduğunu ve bazı araçlar için bu güzergâhın uygun olmadığını belirterek, kimi zaman asfalt yenileme çalışması sırasında gözden kaçan detayların da kazaya yol açabileceğini açıkladı. Doç. Dr. Belgin, sözlerini şöyle noktaladı:
“Buradan geçecek araçların yüksekliğine göre üst geçit ayarlanmalı ama zaten bu projede ayarlanmıştır. Bu kazalarda sorun köprüdeyse ya inşaat sırasında yanlışlık yapılmıştır ya da sonradan yola asfalt dökülüp yükseltilmiştir. Bu işlem normalde mevcut asfalt kazınıp yapılmalı çünkü 10 santim kadar bile kısalma, araçların oraya çarpması ya da sıkışmasıyla sonuçlanıyor. Bu yol ve geçit kimin sorumluluğundaysa, ekipler zaten gerekli uyarı ve düzeltmeleri, ölçümlerin sonuçlarına göre yapıyordur. Benim tahminim araçlar olması gerekenden yüksek oluyor. Kim suçlu, bu şekilde bakarak söylemek mümkün değil. Ya ölçüm yapılarak söylenen yükseklik sağlandı mı kontrol edilmesi ya da araçların yüklü vaziyette dikkat etmesi gerekiyor. TIR’lar üst geçide çarptığında hasar da verebilir. Ancak gözle görülür bir problem yoksa o hasar vermemiş demektir. Gözle görülmeyen ve içeride oluşacak bir hasar çok kolay meydana gelmez.”
