Duygu Erdoğan / İSTANBUL – Yüksek konut kredisi faizi ortamında ortak konut kredisi kullanımına talep artışı var. Özellikle kredi aylık taksitini düşürmek için ‘paylaşım’ esasına dayalı olarak tercih edilen kredi, ailelerin daha çok ilgisini çekiyor. Artan konut fiyatları karşısında daha yüksek kredi çekebilmek için de ortak kredi kullanımı tercih ediliyor. Örneğin 1 milyon liralık kredinin 10 yıl vadede aylık 35 bin lira olan taksit ödemesi; iki kardeş tarafından ortak bölünebildiği gibi, eşler tarafından ortak gelir beyanı ile paylaşılabiliyor. Yanı sıra aynı kredi türü iş yeri edinimi için de kullanılabiliyor. Banka şubelerinin son günlerde sıkça sorular aldığı kredi türüyle ilgili merak edilenleri örnekleriyle ele aldık…
Örnek taksitlendirme
Mevcut banka konut kredilerinde ortalama faiz oranı 4.19 seviyesinde. 1 milyon 500 bin liralık bir kredi için üç ortağın ödeme yapması durumunda 7 milyon 600 bin liralık geri ödemenin 64 bin lira aylık taksiti bulunuyor. Bu da üç ortağa kişi başına 21 bin lira seviyesinde aylık taksit ödemesi getiriyor.
Yine 4.19 faiz ile 2 milyon liralık konut kredisinin 10 yıl vade ile geri ödemesi 10 milyon lira seviyesinde bulunuyor. Aylık taksit ise 84 bin lira. 4 kişinin ortak olabileceği kredide kişi başına 21 bin lira aylık taksit düşüyor.
Ortak tapu esasına dayanıyor
Yedi yılı aşkın süredir kamu bankalarının gündeminde olan kredi, ortak tapu esasına dayanıyor. Birden fazla kişinin gelir beyanı ile ulaşılan kredi, kişilerin özellikle aylık ödeme miktarını düşürmek için kullandığı bir yöntem. Yanı sıra özellikle eşlerin krediye yeter tutarda gelir beyan etmek için de kullandığı bir model olarak öne çıkıyor. Kullanımı düşük kalsa da bankalara sık sık talep iletiliyor.
Kredili alım düşük seviyede
Son verilere göre Türkiye’de ortalama konut satış fiyatı 3.4 milyon lira oldu. Buna karşılık yüksek faizler konuta ulaşmayı zorlaştırıyor. Banka kredili (ipotekli) konut satışları bu nedenle düşüş göstermeye devam ediyor. Yılın ilk 6 aylık döneminde ipotekli konut satışı bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 57.7 azalışla 51 bin 415 oldu. İlk 6 ayda kredili satışın payı yüzde 9.4 seviyesinde. Yıllık olarak değerlendirildiğinde bu seviye, şimdiye kadar yapılan tüm satışlardan daha düşük bir kredili alımı işaret ediyor.
MERAK EDİLEN SORULAR VE YANITLARI
– Kimler faydalanabiliyor?
Krediyi kullanmak için en az 2 kişi, en fazla 5 kişi sınırı var.
– Ne kadar kredi çekilebiliyor?
Bir sınır belirtilmemesine rağmen en yüksek 2 milyon TL kredi kullandırılıyor.
– Sistem nasıl işler?
Ortak tapuda bireylerin kredi hesapları ayrı olsa da borçtan hepsi sorumludur. Kredi çekilen evin tamamı üzerinde ipotek vardır.
– Alınan konut kim üzerine kayıtlı oluyor?
Hisseli ortak ev alımı olarak herkese pay verilerek ortak tapu sağlanıyor.
– Ortaklardan birinin payına düşen ödemeyi yapamaması durumunda ne olur?
Kredi borcundan tüm ortaklar eşit olarak sorumlu. Ödenemeyen borcu diğer ortakların ödemesi gerekiyor.
– Ödemeler devam ederken hak sahiplerinden birinin krediden feragat etmesi durumunda ne olur?
Cayma bedeli uygulanıp kalan borç ortaklar arasında yeniden yapılandırılabilir. Ortakların birinin vefatı durumunda ise payı varislerine kalır. Varisler payı ortaklara satabilir ya da ödemeye devam edebilir.
– Aynı uygulama iş yeri alımında da var mıdır?
Bazı bankalar iş yeri alımında da ortak kredi kullandırıyor.