Okulların açılmasına sayılı günler kala aileler, sırt çantası, silgi, kalem, kalem kutusu, beslenme çantası ve defter gibi kırtasiye ürünleri alışverişine hız verdi. Kriterlere uymayan ürünlerin denetimi de arttı. Ticaret Bakanlığı çocukların sağlığını tehdit eden ürünlerin satışının önüne geçilmesi için çalışmalarını sürdürüyor. Kırtasiyelerden alınan örnek ürünler İstanbul Tekstil ve Konfeksiyon İhracatçı Birlikleri (İHKİB) kuruluşu Ekoteks Laboratuvarı’nda testlerden geçiriliyor.
Ürünlerin kanserojen madde içerip içermediği ve dayanıklılığı kontrol ediliyor. Testlerden geçemeyen kırtasiye ve okul malzemeleri rapor doğrultusunda toplandıktan sonra imha ediliyor. Uzmanlar standartlara uyulmadan üretilen “merdiven altı” tabir edilen kırtasiye ürünlerinin, kanser dahil birçok ciddi sağlık sorununa neden olabileceğini belirterek, ailelerin bu ürünleri seçerken dikkatli olması gerektiği uyarısını yaptı.
“PİYASADAN TOPLUYORUZ, İDARİ PARA CEZASI UYGULUYORUZ”
Ticaret Bakanlığı, İstanbul Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdür Yardımcısı Cengiz Üstüner, “Yapılan denetimlerde güvensiz ürünlere sıfır tolerans prensibi ile hareket ediyoruz. Hassas tüketici grubu olarak gördüğümüz çocuklarımızın sağlıklarını riske atmamak için riskli ürünler tespit edilmektedir. Denetimlerimiz hala devam etmektedir, dolayısıyla rakamlar belli değil. Kırtasiye, okul formaları, okul önlükleri, çocuk ayakkabıları gibi ürünlerin yoğun olarak imal ve ithal edildiği illerde yoğun denetimler yapmaktayız. Ayrıca bu ürünlerin satışlarının yapıldığı yerlerde ürün güvenliği ile ilgili bilgilendirilmeler yapılmaktadır. Denetimlerde riskli görülen ürünlerden numune alınıyor. Kimyasal ve fiziksel testler uygulanıyor. Fitalat, kurşun gibi kullanımı kısıtlanmış kimyasalların bulunup bulunmadığını denetliyoruz. Fiziksel olarak ise 3 yaş altı çocuklarımızda küçük parçaların bulunup bulunmadığı tekstil ürünlerinde kordon ve bağcıkların ilgili standartlara uygun olup olmadığını denetliyoruz. Ayrıca etiketlerine bakıyoruz. Bu ürünlerin ambalajlarında uyarı ve işaretlerin bulunup bulunmadığına dikkat ediyoruz. Bu ürünlerin uygunsuz çıkması durumunda piyasadan toplatıyoruz, idari para cezası uyguluyoruz” diye konuştu.
“ÜRÜN AMBALAJLARI ÇOK DİKKATLİ İNCELENMELİ”
Üstüner, “Güvensiz Ürün Bilgi Sistemi’nden vatandaşlarımız buradan ürünlerin güvenli olup olmadığını kontrol edebilirler. Okul açılıncaya kadar test sonuçlarımız gelecek, daha sonra idari yaptırım kararı daha sonra toplatılan ürünlere bakacağız. Vatandaşlar ürün ambalajlarını çok dikkatli incelemelidir. Bu ürün ambalajlarında kullanım talimatlarını ve ambalaj üzerindeki bilgileri iyi okumalılar. Kırtasiyelerde ürün ambalajlarında imalatçının adı ve soyadı bulunmuyorsa alınmamalı. Ayrıca markasında Türkçe uyarı işareti yoksa kaçınmalıdırlar. Oyuncak görünümlü kalem ve silgilerde mutlaka yaş uyarı işaretlerine özellikle dikkat etmeleri gerekir. Ürünlerde mutlaka ‘CE’ işaretinin olup olmadığı kontrol edilmeli. Tekstil ve ayakkabı ürünlerinde etiketler Türkçe ve kolay okunabilir olmalı. Ürünler, güvensiz görüyorlarsa ‘Alo Tüketici Hattı 175’ten şikayette bulunabilirler” dedi.
“ERKEN KILLANMA, ERKEN MEME GELİŞİMİ OLUYOR”
Standartlara uyulmadan üretilen “merdiven altı” tabir edilen kırtasiye ürünlerinin, kanser dahil birçok ciddi sağlık sorununa neden olabileceğini belirten Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Uzmanı Doktor Zümrüt Kocabey Sütçü ise,
“Kırtasiye ürünlerinin içerisinde bulunan fitalatlar kanserojen diye geçiyor. Bunlar uzun vadede belki bir miktar genetik yatkınlık, belki biraz çevresel faktörler, biraz da bunları tüketmiş olması etkiliyor. Kanser dediğimiz şeyi basamak basamak ilerliyor. Biri diğerini tetikliyor. Biz çok sık hormonal bozukluklar ile karşılaşıyoruz. Özellikle erken ergenlik. Çok küçük yaşlarda erken kıllanma, erken meme gelişimi oluyor. İnsülin direnci, diyabet riski, bunlar her sağlıklı çocukta risk faktörü oluşturuyor. Herhangi altta yatan zeminde sorun olmasa bile bunlara uzun süre maruz kalan çocuklara poliklinikte çok sık karşılaşmaktayız” dedi.
“KATKI MADDESİNDE KANSEROJEN OLDUĞUNU BİLİYORUZ”
Plastiğin esnekliğini arttırmak için kullanılan fitalatların kanserojen özelliğe sahip kimyasallar olduğuna işaret eden Sütçü, “Özellikle zaten renkli şeyler konusunda aileleri uyarıyoruz. Özellikle renkli kokulu silgiler, kalemler olsun çocukların elle teması, koklaması bile tehlikeli. Alerji ve hormonal bozukluklar da yapabiliyor. Katkı maddesi olan ürünlere karşı aileleri uyarıyoruz, bunlar endokrin bozucu olarak bildiğimiz kanıtlanmış yapılan çok sayıda çalışmayla hem kanserojen olduğu hem endokrin bozucular olarak bizim çok iyi bildiğimiz ürünler. Bu nedenle aileleri uyarıyoruz çünkü bunlar içeriyor. Uzunca gidelim derken sağlık tehdit edici olduğu için dikkat etmeliyiz” diye konuştu.