İstanbul Ticaret Odası (İTO) Stratejik Araştırmalar Merkezi’nin (İTOSAM) hazırladığı e-ticaret raporunda, şirketlerin e-ticaret alanında karşılaştıkları 4 temel zorluk arasında ilk sırada ‘yüksek komisyon oranları’ yer aldı. “Reel Sektörün Dönüşümünde E-Ticaret ve E-İhracat” başlıklı raporun öneriler bölümünde, “E-ticaretin gelişiminin sürdürülebilir bir zeminde ilerlemesi için adil bir e-ticaret platformları ekosistemi tesis edilmeli. Bu kapsamda adil fiyatlandırma, komisyon oranlarının makul seviyelerde kalması, rekabetin teşvik edilmesi gibi unsurlara dikkat edilmesi gerekiyor” ifadelerine yer verildi.
İstanbul’da faaliyet gösteren 513 şirket ile yapılan anket sonuçlarına yer verilen rapora göre şirketler e-ticarette en çok 4 konuda zorluk yaşıyor. Yüksek komisyon oranları şirketlerin maruz kaldıkları zorluklar arasında yüzde 56.5 ile ilk sırada yer alırken, kargo ücretlerinin yüksek olması yüzde 45.5 ile ikinci, e-ticarette aşırı rekabet yüzde 37.8 ile üçüncü, lojistik problemler ise yüzde 30.9 ile dördüncü temel zorluk oldu.
Sekiz öneri
Rapordaki önerilerden öne çıkan başlıklar ise şöyle oldu:
1- E-ticarette veri güvenliği meselesine özellikle KOBİ’ler ölçeğinde dikkat edilmesi gerekiyor. Bu kapsamda eğitimler, mali teşvikler ve sertifikasyon gibi politikalar geliştirilebilir.
2- E-ticaretin gelişiminin sürdürülebilir bir zeminde ilerlemesi için adil bir platform ekosistemi tesis edilmeli. Bu kapsamda adil fiyatlandırma, komisyon oranlarının makul seviyelerde kalması, rekabetin teşvik edilmesi gibi unsurlara dikkat edilmesi gerekiyor.
3- E-ticaret ve e-ihracatı destekleyecek ticaret kuralları ve gümrük uygulamaları esnek ve yeni değişikliklere uyarlanabilir olmalı.
4- E-ihracatın gelişimi için küresel ticaretin kalbinin attığı belli noktalarda lojistik üslerin kurulması teşvik edilmeli. Bu lojistik üslerin yerlerinin belirlenmesi, tasarlanması ve işletilmesi için kamu ile iş dünyası arasında etkin işleyecek bir iş birliği mekanizmasına ihtiyaç olacaktır. Yeni lojistik üsler blokzincir, hassas sensörler, nesnelerin interneti ve robotik gibi yeni nesil teknolojiler ile entegre biçimde kurulmalı.
5- Metaverse ve sanal gerçeklik gibi yeni nesil teknolojilerden özellikle tekstil, moda, mobilya ve ev eşyaları gibi sektörlerde e-ihracatı artırmak için yoğun biçimde faydalanılmalı.
6- E-ticaret ve e-ihracatın desteklenmesi için bulut teknolojisine yönelik yeni yatırımlara da ihtiyaç olacaktır. Yeni nesil teknolojilerin daha yaygın ve etkin biçimde kullanımının yaygınlaştırılmasını sağlamak için ortak girişimler oluşturulmalı.
7- E-ihracatı destekleyici yönde özel ihracat kredileri, garanti programları ve sigorta imkanları sunulmalı.
8- Afrika ve Asya gibi canlı ve gelecek vaat eden pazarlara ihracatı artırmak için ortak e-ihracat platformlarının geliştirilmesine kaynak ayrılmalı.
3 yılda yüzde 50 büyüme tahmini
Dünya genelinde 2021’de 5.2 trilyon dolarlık hacme ulaşan e-ticaret satışlarının 2026’da 8.1 trilyon dolar olması bekleniyor. İşletmeden tüketiciye 1 trilyon dolarlık büyüklüğe yaklaşan e-ihracat pazarının ise 2030 yılına kadar 6-7 kat büyüyebileceği tahmin ediliyor. E-ticaretteki hızlı büyümeye bir örnek de İstanbul’dan… 2020’de İstanbul’da kişi başına düşen e-ticaret harcaması 3 bin 330 TL iken 2022’nin ilk 6 ayında 9 bin 857 TL’ye yükseldi.