Uzun süredir hareketli bir dönem geçiren ikinci el oto piyasasında son günlerde durgunluk yaşanıyor. Peki bunun sebebi ne? İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel süreci milliyet.com.tr’ye anlattı.
Ertemel açıklamasında şu ifadeleri kullandı: “Satış adedi bazında oldukça yüksek hatta tarihi rekorlara ulaşılan bir Ocak-Mayıs dönemini geride bıraktık. Geldiğimiz noktada ikinci el piyasasında haziran ayı itibarıyla başlayan düşüş trendi temmuz ayında da artarak devam etti.
Haziran ayında başlayan durağanlık halen devam ediyor. Bu durumun birkaç sebebi var. Son dönemlerde taşıt kredilerine ulaşımda yaşanan güçlükler en önemli sebepler arasında yer alıyor.
Ayrıca otomobil son yıllarda ihtiyaçtan çok bir yatırım, bir ticaret alanı olarak oldukça ilgi görüyordu. Pandemi süreci ile başlayan global arz sıkıntısı da çeşitli diğer sorunları tetikleyerek fiyatların artmasına sebep oluyordu.
Bu sürecin büyük ölçüde geride kalarak artık daha rahat sıfır araç bulunması, otomobildeki yatırım cazibesini büyük oranda azaltmış durumda. Diğer yandan fiyatların yükselmesindeki en büyük etmenlerde biri olan kayıt dışı ticaret sorunuyla alakalı olarak bizlerin sunduğunu referanslar ve Ticaret Bakanlığı’mızın konu üzerinde yaptığı çalışmalar neticesinde kapsamı genişletilerek süresi uzatılan 6+6 yönetmeliği, ticaret maksatlı otomobil alan bu kişilerin taleplerini azaltmış durumda.
‘OTOMOBİL ALACAKLAR PLANLARINI ERTELEDİ’
Elbette her yeni süreçte olacağı gibi alınan bu karar sonrasında ihtiyaç maksatlı otomobil alacak vatandaşlarımız da süreci ve fiyatları izlemek amacıyla planlarını ertelemiş durumda. Tüm bu sebepler bir araya getirildiğinde genel bir durağanlık yaşansa dahi yakın gelecekte krediye ulaşımın daha kolaylaşması ve halihazırda fiyatlardaki suni artışların önüne geçilmesi sebebiyle bir müddet sonra piyasamız tekrar hareketlenerek geçmişe göre daha sağlıklı şekilde yoluna devam edecektir.
FİYATLAR DÜŞER Mİ?
Her yeni alınan önemli kararlar sonrasında bir bekleme, bir gözlemleme dönemi mutlaka olacaktır. 6+6 yönetmeliğinin kapsamının genişlemesi ile ikinci elde önü kesilen fiyat artışları ve satışların azalması, beraberinde fiyatların düşeceğine dair genel bir kanıyı da gündeme getirdi. İkinci el araç fiyatları sıfır fiyatlarından doğrudan etkileniyor. Kur gibi fiyatları etkileyen ana faktörlerde artış olmadığı ve sıfır otomobilde de fiyat artışları yaşanmadığı takdirde gerek sıfır gerek ikinci el piyasasında fiyat ve iş işleyişindeki denge tam manasıyla sağlanacaktır.
YENİ DÜZENLEMEYE UYULUYOR MU?
Ticaret Bakanlığı’mız kamuoyunda 6+6 olarak bilinen yönetmeliğin kapsamını genişleterek süresini 1 Ocak 2024’e kadar uzattı. Genel kapsam değerlendirildiğinde artık araçların sıfır fiyatından yüksek ilanlarda paylaşılmasına satılmasına engel getirildi.
Bununla birlikte bireysel kullanıcılar da denetim kapsamına alındı. Kararın yürürlüğe girmesinden bugüne özellikle otomobil satıcısı meslektaşlarımızın yönetmeliğe büyük ölçüde uyduğunu görmekteyiz.
Bakanlığımız yönetmeliğe aykırı 5.000 ilan tespit ettiğini ve yaptırım uygulayacağını açıkladı. Yaptığımız incelemelerde yönetmeliğe aykırı ilanların neredeyse tamamının bireysel ilanlar olduğunu görmekteyiz.
Bu noktada asıl önemli olan ilanlar yönetmeliğe uygun olsa dahi birebir irtibat noktasında talep edilen fazla tutarların tespit edilmesidir. Ayrıca sıfır araç alımlarında halen bazı bayilerin ek ücretler talep ettiği yönünde duyumlar almaktayız. Vatandaşlarımıza bu konuda tavsiyemiz bu tür taleplerde bulunan kişi ya da işletmelerden alışveriş yapmayarak konuyu mutlaka Ticaret Bakanlığı’mıza bildirmeleri olacaktır.
SIFIR ARAÇ SON DURUM NE?
6+6 yönetmeliğinin bireysel kullanıcılar da dahil edilerek kapsamımın genişletilmesi, fiyatların ve satış adetlerinin durağan hale gelmesi, ticaret maksatlı araç alan pek çok kişinin siparişlerini iptal etmesine vesile oldu.
Diğer yandan pandemi de oldukça daralan üretim adetleri içinde bulunduğumuz 2023 yılında %20-25 civarı artmış durumda. Tüm bu sebeplerin etkisiyle sıfır otomobile erişimde rahatlama söz konusu. Önümüzdeki birkaç yıllık süreçte global sürpriz gelişmeler yaşanmadığı takdirde sıfır otomobilde üretim pandemi öncesi adetlere geri dönecektir.”