İkinci el otomobiller, ekonomik açıdan avantajlı seçenekler sunarak, yeni araç fiyatlarından kaçınmayı tercih eden pek çok tüketici için cazip hale geldi.
Ancak, ikinci el araç alırken dikkat edilmesi gereken birçok önemli faktör bulunuyor. Araç alım sürecinde yapılan doğru tercihler, ileride yaşanabilecek sorunların önüne geçerek memnuniyetinizi artırabilir.
Bu haberimizde, ikinci el otomobil alırken dikkat etmeniz gerekenleri detaylı bir şekilde ele alacağız.
İkinci el oto almadan önce yapmanız gereken hazırlıklar
Öncelikle, ikinci el otomobil alımına başlamadan önce bütçenizi net bir şekilde belirlemeniz önemlidir.
Araç fiyatının yanı sıra, alım sonrasında oluşabilecek bakım, onarım ve sigorta gibi masrafları da hesaba katmalısınız.
Bütçenizi belirlerken, gereksiz ekstralar yerine aracın temel teknik özelliklerine ve güvenlik unsurlarına önem vermeniz uzun vadede daha iyi bir seçim yapmanıza yardımcı olacaktır.
Piyasa araştırması yapın
Hangi marka ve model araca ilgi duyduğunuzu belirleyerek, piyasa fiyatlarını araştırmalısınız. İkinci el otomobil fiyatları, aracın yaşına, kilometresine, teknik durumuna ve talep gördüğü modele göre değişebilir. Farklı satıcıları ve platformları inceleyerek, fiyatlar arasındaki farkları tespit edebilir ve makul bir pazarlık pozisyonu oluşturabilirsiniz.
Güvenilir satıcıları tercih edin
İkinci el otomobil alırken, güvenilir bir satıcıdan araç almak büyük önem taşır. Yetkili bayiler, güvenilir galeriler veya tanıdık bir bireysel satıcı, alım sürecinde güvenlik sağlamada size yardımcı olabilir.
Satıcının geçmişini araştırın, müşteri yorumlarını okuyun ve şüphe duyduğunuz durumda bağımsız bir araç muayene kuruluşuna başvurun.
Aracı detaylıca kontrol edin
Araç durumu, aracın fiziksel durumunu ifade eder. Bu, aracın dış ve iç parçalarının ne kadar iyi verimli olduğunu, ne kadar hasarlı olduğunu ve ne kadar iyi bakım yapıldığını gösterir. Alıcıların, aracın genel durumuna bakmaları, işlevsel testler yapmaları ve test sürüşü yapmaları bu konuda çok önemlidir.
Satıcı ile buluşarak aracı mümkün olduğu kadar güneş ışığının dik vurduğu bir alanda incelemeyin. Aracın güneş ışığında parlamasından dolayı çizikleri ve hasarlı noktaların gözünüzden kaçma ihtimaline karşı daha gölge ama ışık alan bir alanda incelemeye özen gösterin. Bu sizi alacağınız aracı daha net görme imkanı yaratacaktır.
Aracın temiz ve yıkanmış bir şekilde incelemeye dikkat edin. Temiz bir araçta ayrıntıları daha net görecek ve hasarlı ve söylenmeyen bir nokta varsa dikkatinizi çekecektir, ve sizi ek maliyetlerden kurtaracaktır.
Araç incelemesinde özellikle yakın bir noktadan bakmaya dikkat edin. Araç üzerindeki hataları boya kalıntılarını vidalarındaki oynama ve izleri kapı kollarının kontrolleri, bagaj kontrolleri ve kaput üst ve alt kısımların temiz ve gözle net görülecek şekilde belli olmasına dikkat edin.
Kaput açtığınızda aracı çalıştırın ve motor sesinde ekstra bir ses veya büyük bir titreme gibi durumlar var mı kontrol sağlayın. Sorgulama da çıkan değişen parçalar var ise o noktalara özellikle dikkat edin.
Muayene yaptırın
İkinci el bir araç satın almadan önce, uzman bir araç muayene kuruluşundan detaylı bir muayene yaptırmanız önemlidir.
Aracı ister çok yakınınızdan ister düşmanınızdan satın alacak olun ekspertiz yaptırmadan almayın. Aracı alacağınız bölgeye gitmeden önce orada yer alan kurumsal ve güvenilir ekspertizleri bulun
Bu muayene, aracın mekanik ve teknik durumu hakkında size net bilgiler verecektir. Muayene sonuçları, olası sorunları tespit etmenize ve satıcı ile pazarlık yaparken güçlü bir pozisyon elde etmenize yardımcı olacaktır.
Araç geçmişini sorgulayın
Aracın geçmişi, daha önceki kazalar, onarımlar, servis bakımları ve kilometresi gibi unsurlar açısından değerlendirilmelidir.
Satıcıdan aracın bakım geçmişini isteyin ve mümkünse bir hasar kaydı raporu alın. Araçta oluşabilecek gizli sorunları önceden tespit etmek, gelecekte ekstra masrafların önüne geçmenizi sağlayacaktır.
Araç sahibiyle konuştuktan sonra araç sahibinden ruhsattaki şasi numarasını rica edin. Bu numara ile 5664 üzerinden tramer, hasar ve kilometre sorgusunu yapın. Kilometre sorgusunu aracın muayene kayıtlarından da kontrol edebilirsiniz.
Önemli not: Bazı dolandırıcılar otomobillerin şasi ve motor numaralarını değiştiriyor. Bu sayede araçta herhangi bir hasar kaydı çıkmıyor ancak araç normalde pert kayıtlı olabilir. Aracın numaraları ile ruhsat numaralarının uyuşup uyuşmadığını mutlaka kontrol edin.
Noter işlemleri
Araç ekspertizden çıktıktan sonra her şey yolunda gittiyse ve satıcı ile anlaştıysanız artık noter aşamasına geldiniz. Otomobilin satışını verecek olan kişinin kesinlikle ruhsat içerisinde ismi yazan kişi olduğuna dikkat edin.
Notere gitmeden önce yapılması gerekenler, araca ilişkin borçların ödenmesidir. İlk etapta aracın Motorlu Taşıtlar Vergisi olmamalıdır. Araç alım satımında noter işlemleri öncesinde vergi ödemesi tamamlanmalıdır.
Aynı zamanda haciz ve ipotek olması halinde bunların da kaldırılması şarttır. Araç muayene tarihinin geçmesi, satışın önündeki engellerden biridir.
Ayrıca ödeme yaparken banka ve noter aracılığıyla güvenli ödeme sistemini kullanın.
Taraflarca noter huzurunda gerekli işlemler tamamlandıktan sonra aracın devir işlemleri yapılır. Satışın gerçekleşmesi için notere gidildiğinde şu adımlar izlenir:
1. Satıcı tarafından araca ait tüm belgeler notere teslim edilir.
2. Aracın satışa engel bir durum taşımadığı kontrol edilir.
3. Alıcı ve satıcıdan üzerinde T.C. kimlik numaralarının yazılı olduğu geçerli kimlik belgesi talep edilir.
4. Yetkili tarafından noter satış sözleşmesi çıkartılır, alıcı ve satıcı tarafından isim, soy isim ve telefon numaraları yazılarak imzalanır.
5. Noter satış sözleşmesi imzalandıktan sonra alıcı vezneye giderek hesaplanan noter ve işlem ücretini öder. İşlemler sonucunda alıcı aracın geçici ruhsatını alabilir.
Noter satış sözleşmesi imzalanmadan önce aracın ücreti tahsil edilmelidir. Bu evreden sonra ücret tahsilinde aksi bir durumla karşılaşılması halinde satıcı hak iddia edemez.
Çünkü noter satış sözleşmesi imzalandıktan sonra vezneye gidilmesi halinde aracın geçici ruhsat belgesi çıkartılır ve araç yeni sahibinin üzerine tescil edilir. Böylelikle aracın eski sahibi ile ilişiği kesilir.
Noterdeki satış işleminde bir satış sözleşmesi hazırlanır ve bu sözleşme noter, alıcı, satıcı tarafından imzalanır.
Satış işlemi sözleşme imzalandıktan sonra gerçekleşir ve noter tarafından 1 ay süreyle geçerli “Tescile İlişkin Geçici Belge” düzenlenir.
Noterde istenilen belgeler
1. Noter satış belgesi
2. Vergi ilişik kesme belgesi
3. Trafik sigortası poliçesi
4. Tescil ve trafik belgesi
5. Plaka numarası
6. Vergi numarası
7. İşlemleri bir başkası takip edecekse, vekalet
Özet
Özetleyecek olursak, ikinci el otomobil alım satımında aşağıdaki maddelere mutlaka dikkat etmeniz gerekiyor:
Noter sürecine gelmeden önce yapılması gerekenler:
Aracın üzerindeki ipotek veya haciz varsa kaldırılmalı
Aracın vergi ya da trafik cezası borcu varsa ödenmeli
Trafik cezası olup olmadığını ise;
E-Devlet sistemi
Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) internet adresi
Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) internet adresi
PTT internet adresi
üzerinden kontrol etmeniz mümkün.
Gerekli belgelerin önceden hazırlanması
Aracın muayenesi yoksa yaptırılması
Noter masrafının yanınızda bulundurulması
Araç satış ücreti banka yoluyla alınacaksa hesap bilgilerinin hazır olması
Alım satım sırasında dikkat etmeniz gerekenler
Trafik ve tescil belgeleri aslı
Aracın kayıtlı olduğu vergi dairesinden borcu olup olmadığına dair belgeler alınmış olmalı
Aracın motor ve şasi numaralarının orijinalliğinin Karayolları muayene istasyonlarında tespit edilmiş olmalı
Araçta herhangi bir haciz, çalıntı, tedbir gibi ileride sorun oluşturabilecek kayıtların olup olmadığı kontrolden geçirilmeli
Ruhsat sahibinin yetkisinin kontrol edilmeli
Alıcı ve satıcının vergi numaralarının alınmış olmalı
Gerekli belgeler
Eğer aracın kayıtlı bulunduğu il içinde satış gerçekleşecekse gereken belgeler:
Vergi ilişik kesme belgesi
Noter satış belgesi
Trafik sigorta poliçesi
Tescil ve trafik belgesi
Vergi numarası
Plaka numarası
Vekalet (işlemleri başka bir kişi takip edecekse)
Araç ilk plaka alındığı şehirden farklı bir şehre taşınarak plakası değiştirilecekse gereken belgeler:
İlişik kesme belgesi
Tescil ve trafik belgesi
Araç plakası
Nüfus cüzdan fotokopisi
Vergi numarası
Şehirlerarası trafik soruşturma yazışmalarına gelen cevap
Vekalet (işlemleri başka bir kişi takip edecekse)