Aydın Hasan / ANKARA – Türkiye ve Yunanistan’da yapılan seçimlerin ardından Ege’nin iki yakasında son aylarda oluşan diyaloğun liderler düzeyine taşınması için mutabakata varıldı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, 11-12 Temmuz’da Litvanya’da düzenlenecek NATO Zirvesi marjında ikili bir görüşmede bir araya gelecek. Görüşmenin olumlu geçmesi durumunda, önümüzdeki aylar içinde iki ülke arasında Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi toplantısının yapılması gündeme gelebilecek.
Türkiye’de 14 Mayıs’ta yapılan seçimlerin Cumhurbaşkanı Seçimi ayağı, ikinci tura kalmış ve 28 Mayıs’ta tamamlanmıştı.
Yunanistan’da 21 Mayıs’ta yapılan genel seçimlerde hiçbir parti Meclis’te çoğunluğunu sağlayamadığı için 25 Haziran’da yeniden seçime gidilmişti. Başbakan Miçotakis’in lideri olduğu Yeni Demokrasi Partisi, ikinci seçimde Meclis’te çoğunluğu sağladı. Erdoğan’ın tebrik telefonu ile iki lider arasında yeni dönemde yapılacak görüşmenin adresi de belirlendi. Erdoğan ve Miçotakis, 11-12 Temmuz’da Litvanya’nın başkenti Vilnius’ta düzenlenecek NATO Zirvesi marjında ikili bir görüşmede bulunacak.
Depremin ardından
Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremleri ve Yunanistan’daki tren kazasının ardından Türkiye ile Yunanistan arasındaki ilişkiler olumlu bir atmosfer içine girmişti. 12 Şubat’ta dönemin Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, deprem bölgesine ziyarette bulunmuştu. Dönemin Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile Dendias, Hatay’da ortak basın açıklaması yapmışlardı. 4 Nisan’da ise dönemin Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, dönemin Yunanistan Savunma Bakanı Nikolaos Panagiotopoulos ile deprem bölgesinde görüşmüştü. 4 Nisan’da dönemin Yunanistan Göç ve İltica Bakanı Notis Mitarakis de, depdem bölgesine ziyarettte bulunarak dönemin İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile bir araya gelmişti.
Tatbikatlar yapılmadı
Yunanistan, her yıl tüm Ege Denizi’ni kapsayacak şekilde mayıs-haziran aylarında Kataigis Tatbikatı’nı düzenliyordu. Yunan Hükümeti bu yıl Ege’de eğitim standartlarını idameye yönelik küçük çaplı faaliyetlerde bulundu.
TCG Anadolu, 1-9 haziran tarihleri arasında Ege ve Akdeniz’de düzenlenecek Denizkurdu 2023 tatbikatına katılacaktı. Tatbikatta; TCG Anadolu’nun yanı sıra 107 savaş gemisi, yüzlerce savaş uçağı, helikopter ve SİHA ile 18 bin personel bulunacaktı. Türkiye de, oluşan olumlu atmosfer nedeniyle bu dev tatbikatı iptal etti.
Lider düzeyine taşınıyor
Vilnius’ta yapılacak görüşme ile iki ülkede yapılan seçimlerin ardından yeniden kurulan diyalog, lider düzeyine taşınacak. Görüşmenin olumlu geçmesi durumunda iki ülke arasında yaz sonu veya sonbahar aylarında Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi toplantısının yapılması gündeme gelebilecek. Karar alınması durumunda toplantının Selanik’te yapılması ihtimali bulunuyor.
VAHDETTİN KÖŞKÜ’NDE GÖRÜŞMÜŞLERDİ
Erdoğan ile Miçotakis’in 13 Mart 2022’de İstanbul’da Vahdettin Köşkü’ndeki kravatsız görüşmelerinin ardından oluşan bahar havası kısa sürmüştü. İki lider arasında iplerin siyasi düzeyde kopmasına; Miçotakis’in “Erdoğan ile olumlu, samimi ve açık bir görüşme yaptık. Bizi ayıran sorunlardan çok bizi birleştiren bu sorunlara odaklanmamızın daha önemli olduğunda mutabık kaldık” açıklamasından sonra ABD ziyareti sırasında Türkiye’yi saldırgan bir ülke gibi göstermeye çalışan tutumu etken olmuştu. Erdoğan, bunun üzerine “Artık benim için Miçotakis diye birisi yok. Kendisiyle böyle bir görüşme yapmayı asla da kabul etmiyorum” açıklamasında bulunmuştu. Depremden sonra oluşan atmosfer ve Miçotakis’in görüşme istediğini dile getiren sözlerinin ardından iki lider arasındaki ilişkileri geren tansiyon düştü.
ASKIYA ALINAN PROJELER
Geçen yıl ortaya çıkan gerilim üzerine 2022 sonbaharında Selanik’te YDİK toplantısı yapılamamıştı. Toplantının gündemi içinde “İki ülke arasındaki ticaret hacminin önce 7i sonra 10 milyar dolara çıkartılması. İzmir ve Selanik arasında yük ve yolcu taşımacılığı yapacak gemi seferlerinin başlatılması. İstanbul-Selanik arasında hızlı tren hattı kurulması. İpsala-Kipi sınır kapısında ikinci bir karayolu köprüsü inşa edilmesi. İki ülke arasındaki havayolu seferlerinin artırılması” yer alıyordu.